Phỏm 9 cây, hay còn gọi là Tá lả, từ lâu đã trở thành một trò chơi bài truyền thống không thể thiếu trong các dịp tụ họp gia đình, bạn bè của người Việt, đặc biệt là ở miền Bắc. Bài viết này ontop88 sẽ cung cấp một hướng dẫn toàn diện về cách đánh Phỏm 9 cây, từ những quy tắc cơ bản nhất đến các chiến thuật nâng cao, giúp bạn tự tin ngồi vào bàn và thể hiện kỹ năng của mình, không chỉ để giải trí mà còn để chinh phục từng ván bài.
Phỏm 9 cây là gì và những thuật ngữ cách đánh Phỏm 9 cây cơ bản cần biết
Trước khi đi sâu vào các quy tắc và chiến thuật trong cách đánh Phỏm 9 cây, điều quan trọng là bạn phải hiểu rõ bản chất của Phỏm 9 cây và làm quen với các thuật ngữ chuyên dụng. Nắm vững những kiến thức nền tảng này chính là bước đầu tiên để bạn trở thành một người chơi Phỏm giỏi.
Khái niệm Phỏm 9 cây
Phỏm 9 cây, còn gọi là Tá lả, sử dụng bộ bài Tây 52 lá. Mục tiêu của người chơi là sắp xếp các lá bài trên tay thành các bộ Phỏm hợp lệ và loại bỏ những lá bài lẻ có giá trị cao. Phỏm sẽ chơi từ 2 đến 4 người, với cách chia bài khác nhau: người đánh đầu tiên (người cái) nhận 10 lá, trong khi những người chơi còn lại mỗi người nhận 9 lá. Trò chơi kết thúc khi có người ù hoặc sau 4 vòng đánh bài, sau đó tiến hành tính điểm để xác định người chiến thắng.
Giải thích các thuật ngữ trong cách đánh Phỏm 9 cây cơ bản: Phỏm, cây rác, nọc, bốc, ăn, hạ, gửi, ù, móm, đền bài, thối A
Để chơi Phỏm thành thạo, bạn cần nắm rõ ý nghĩa của các thuật ngữ sau trong cách đánh Phỏm 9 cây:
- Phỏm: Là bộ ba hoặc bốn lá bài có cùng giá trị (ví dụ: ba con 7, bốn con Q) hoặc là bộ ba lá bài trở lên đồng chất và liên tiếp về giá trị (ví dụ: 5 rô, 6 rô, 7 rô; J bích, Q bích, K bích). Đây là yếu tố cốt lõi để giành chiến thắng trong cách đánh phỏm 9 cây.
- Cây rác: Là những lá bài lẻ, không thể kết hợp với các lá bài khác để tạo thành Phỏm. Mục tiêu của người chơi là loại bỏ càng nhiều cây rác có điểm cao càng tốt.
- Nọc: Đây là phần bài dự trữ còn lại sau khi tất cả người chơi nhận bài. Khi đến lượt, nếu không ăn được bài của người trước, người chơi sẽ phải bốc một lá từ nọc.
- Bốc: Hành động rút một lá bài từ nọc khi không ăn được bài của người đánh trước.
- Ăn: Hành động lấy lá bài mà người chơi trước vừa đánh ra để tạo thành Phỏm cho mình.
- Hạ: Đặt các Phỏm đã tạo được và các lá bài rác còn lại xuống bàn sau khi kết thúc 4 lượt đánh (hoặc khi có người ù).
- Gửi: Sau khi hạ bài, lá rác trên tay có khả năng ghép vào Phỏm của mình hoặc người khác có thể được gửi vào Phỏm.
- Ù: Tình huống mà tất cả 10 lá bài trên tay của người chơi đều là Phỏm (tức là không còn lá bài rác nào, tổng điểm các lá bài rác bằng 0). Người ù là người thắng tuyệt đối ván bài.
- Móm: Trường hợp người chơi không còn Phỏm sau khi hạ bài. Đây là trường hợp thua nặng nhất.
- Đền bài: Xảy ra khi một người chơi ăn lá bài chốt (lá cuối cùng) của người chơi trước đó và làm cho người đó ù. Người ăn chốt trong trường hợp này sẽ phải đền tiền cho cả làng hoặc theo luật cụ thể.
- Thối A/2/K/Q/J: Trong cách đánh phỏm 9 cây, tình huống mà người chơi kết thúc ván bài với các lá bài rác có giá trị cao như A (1 điểm), K (13 điểm), Q (12 điểm), J (11 điểm). Nếu thối A sẽ bị tính điểm cao nhất và chịu phạt nặng.
Hướng dẫn luật chơi Phỏm 9 cây chi tiết từng bước
Để giúp bạn không bị bỡ ngỡ trong cách đánh Phỏm 9 cây một ván bài thực tế, phần này sẽ đi sâu vào từng bước của một ván Phỏm, từ cách chia bài ban đầu cho đến khi kết thúc và tính điểm.
Cách chia bài và sắp xếp bài trên tay trong cách đánh Phỏm 9 cây
Trong cách đánh phỏm 9 cây, một ván Phỏm thường bắt đầu với việc chọn người chia bài và người đánh đầu tiên. Thường thì người thắng ván trước hoặc người có lá bài cao nhất (ví dụ: bốc bài, ai ra K lớn nhất thì được đánh trước) sẽ là người cái và được đánh đầu.
- Chia bài: Người chia sẽ xáo bài kỹ lưỡng và chia lần lượt từng lá bài cho mỗi người chơi. Người đánh đầu tiên (người cái) sẽ nhận 10 lá bài, còn các người chơi khác mỗi người nhận 9 lá.
- Nọc: Số bài còn lại sau khi chia sẽ được đặt úp xuống giữa bàn, tạo thành chồng bài nọc.
- Sắp xếp bài: Ngay sau khi nhận bài, người chơi nên nhanh chóng sắp xếp bài trên tay để dễ dàng nhận diện các Phỏm tiềm năng. Hãy nhóm các lá bài cùng số hoặc các lá bài đồng chất, liên tiếp lại với nhau.
Quy trình đánh và ăn bài tạo phỏm trong cách đánh Phỏm 9 cây
Sau khi chia bài và sắp xếp bài, ván Phỏm chính thức bắt đầu với lượt đánh của người cái và tiếp tục theo chiều kim đồng hồ.
- Người đánh đầu tiên: Người cái (người có 10 lá bài) sẽ đánh ra một lá bài rác bất kỳ trên tay mình. Lá bài này được đặt ngửa trên bàn.
- Lượt tiếp theo:
- Người chơi kế tiếp sẽ xem lá bài vừa đánh ra. Nếu lá bài đó có thể kết hợp với các lá bài trên tay của mình để tạo thành một Phỏm (ví dụ: bạn có 7 rô, 9 rô và người trước đánh 8 rô, bạn có thể ăn để tạo sảnh 7-8-9 rô), người chơi có quyền “ăn” lá bài đó. Khi ăn, người chơi phải công khai Phỏm vừa tạo được. Khi ăn bài xong, người chơi sẽ sở hữu 10 lá và cần đánh ra một lá rác khác.
- Nếu lá bài vừa đánh ra không giúp người chơi tạo thành Phỏm, hoặc người chơi không muốn ăn (có thể vì muốn giữ lại để câu bài khác, hoặc sợ bị đền), người chơi phải “bốc” một lá bài từ nọc. Sau khi bốc, người chơi đó cũng sẽ có 10 lá bài và phải đánh ra một lá bài rác trên tay mình.
- Vòng chơi: Quy trình này lặp lại cho đến khi hết bài nọc hoặc có người ù. Mỗi người chơi phải đánh ra một lá bài sau khi ăn hoặc bốc. Lá bài được đánh ra sẽ được đặt cạnh lá bài của người chơi trước, tạo thành một hàng bài đã đánh.
- Tái: Nếu người chơi thứ hai (sau người đánh đầu) ăn bài của người đánh đầu, người đánh đầu sẽ được “tái” (đánh lại). Tức là, thay vì người thứ ba bốc bài hoặc ăn bài của người thứ hai, người đánh đầu sẽ lại có quyền đánh tiếp một lá bài rác khác từ tay mình. Tái chỉ được phép một lần duy nhất trong một vòng đánh.
Hạ phỏm, gửi bài và tính điểm sau mỗi ván trong cách đánh Phỏm 9 cây
Khi ván bài kết thúc (sau 4 lượt đánh hoặc có người ù), tất cả người chơi sẽ tiến hành hạ bài và tính điểm.
- Hạ bài:
Ngay khi có người ù, cuộc chơi lập tức chấm dứt. Người ù thắng và không cần tính điểm.
- Nếu không có ai ù sau 4 lượt đánh (tức là sau khi người chơi cuối cùng đã đánh lá bài thứ tư của mình), tất cả người chơi sẽ tiến hành hạ bài.
- Gửi bài: Sau khi hạ Phỏm, nếu trên tay bạn còn những cây rác có thể ghép vào các Phỏm đã hạ của mình hoặc của những người chơi khác, bạn có thể gửi những cây rác đó. Ví dụ: bạn có Phỏm 7-8-9 rô đã hạ, và trên tay còn lá 10 rô, bạn có thể gửi lá 10 rô vào Phỏm đó. Hoặc nếu người chơi khác có Phỏm ba con Q đã hạ, và bạn có con Q thứ tư, bạn có thể gửi con Q đó vào Phỏm của họ. Các cây bài được gửi sẽ không bị tính điểm.
- Tính điểm:
- Người chơi không ù sẽ tính tổng điểm của các lá bài rác còn lại trên tay sau khi đã hạ Phỏm và gửi bài. Các lá bài có giá trị từ 2 đến 9 tính điểm tương ứng, 10-J-Q-K tính 10 điểm, A tính 1 điểm.
- Thứ hạng: Chiến thắng thuộc về người có tổng điểm thấp nhất khi không ai ù. Nếu có hai người cùng điểm, người đánh trước sẽ là người thắng.
Móm: Người chơi không ghép được bất kỳ Phỏm nào sau khi hạ bài sẽ bị Móm và thua, điểm bài rác sẽ không được tính. - Đền bài: Nếu người chơi ăn lá bài chốt của người đánh trước và người đánh trước đó ù, người ăn chốt sẽ phải đền bài cho người ù và trả tiền thua cho cả làng.
Các tình huống đặc biệt và luật nâng cao trong cách đánh Phỏm 9 cây
Để trở thành một người chơi Phỏm thực thụ, bạn không chỉ cần nắm vững luật chơi cơ bản cách đánh Phỏm 9 cây mà còn phải hiểu rõ các tình huống đặc biệt và luật nâng cao. Những quy tắc này không chỉ tăng thêm phần kịch tính cho ván bài mà còn đòi hỏi người chơi phải có sự quan sát tinh tế và khả năng ứng biến linh hoạt.
Luật tái, gửi chốt và ù đền trong cách đánh Phỏm 9 cây
Trong cách đánh Phỏm 9 cây, những tình huống dưới đây thường xuyên xảy ra và có luật lệ riêng:
- Tái: Tái xảy ra khi một người chơi ăn bài của người ngay trước mình. Lá bài “tái” này sẽ được đánh ra và người tiếp theo lại có quyền ăn hoặc bốc. Người chơi chỉ được tái chỉ một lần mỗi lượt, tạo điều kiện để thay đổi kế hoạch, giải quyết tình huống khó khăn hoặc đạt ù.
- Gửi chốt: Lá bài chốt là lá bài cuối cùng người chơi đánh ra trước khi kết thúc 4 lượt đánh và tiến hành hạ bài. Nếu bạn có thể gửi được lá bài rác này vào Phỏm của người khác hoặc Phỏm của chính bạn đã hạ, bạn sẽ tránh được việc bị tính điểm cho lá chốt đó.
- Ù đền: Đây là một trong những tình huống khiến người chơi Phỏm cảm thấy bực bội nhất. Nếu bạn đánh một lá bài rác và người chơi ngay sau bạn ăn lá bài đó để ù (gọi là ăn chốt ù), bạn sẽ phải đền bài. Tức là, bạn không chỉ thua tiền cho ván bài đó mà còn phải trả tiền thua thay cho những người chơi khác trong bàn. Quy định này nhằm khuyến khích người chơi cẩn trọng hơn khi đánh lá bài chốt, đặc biệt là khi bài của đối thủ có vẻ đang rất đẹp.
Các kiểu ù đặc biệt trong cách đánh Phỏm 9 cây: ù khan, ù tròn, ù xuyên
Ngoài ù thường (tất cả bài thành Phỏm sau 4 lượt), trong cách đánh Phỏm 9 cây còn có một số kiểu ù đặc biệt với cách tính thắng thua riêng:
- Ù khan: Tình huống này trong cách đánh Phỏm 9 cây xảy ra khi ngay từ lúc chia bài, người chơi đã có cả 9 hoặc 10 lá bài đều là Phỏm. Tức là, người chơi không cần phải bốc thêm bài hoặc ăn bài của người khác mà đã có thể ù ngay lập tức. Ù khan là một trường hợp rất hiếm gặp và thường được coi là ù lớn, được tính thắng nhiều tiền hơn so với ù thường.
- Ù tròn (Ù thông): Là khi người chơi ù liên tiếp nhiều ván bài trong một cuộc chơi. Mặc dù không phải là một luật chính thức áp dụng trong mọi ván bài, nhưng ở nhiều nơi, ù tròn được coi là một chiến công đáng nể và thường được “thưởng” thêm hoặc có cách tính tiền đặc biệt, thể hiện kinh nghiệm và may mắn của người chơi.
- Ù xuyên: Là tình huống người chơi ù khi vừa ăn lá bài chốt của người ngay trước mình và người đó cũng là người đánh cuối cùng của ván bài. Ví dụ, bạn là người cuối cùng, bạn ăn lá bài của người kế cuối để ù. Trường hợp này cũng có thể được coi là ù đền ngược, tùy thuộc vào luật địa phương, và thường được tính thắng lớn.
Kết luận về cách đánh Phỏm 9 cây
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn toàn diện và sâu sắc về cách đánh Phỏm 9 cây, từ những luật lệ cơ bản đến các chiến thuật nâng cao và những sai lầm cần tránh. Phỏm không chỉ là một trò chơi giải trí mà còn là một bài học về sự quan sát, tư duy logic và khả năng phán đoán. Hãy nhớ rằng, mục tiêu cuối cùng của Phỏm không chỉ là thắng thua mà còn là những giây phút giải trí sảng khoái, gắn kết bạn bè và người thân. Chúc bạn có những ván Phỏm thật vui và thành công!
Cùng chung hệ thống website ontop88.in
https://www.facebook.com/ontop88in
https://twitter.com/ontop88in
https://ontop88in.tumblr.com/
https://www.reddit.com/user/ontop88in
https://www.linkedin.com/company/ontop88/
